Lato to okres, kiedy osy intensywnie poszukują pożywienia dla siebie i larw. – Ciepłe temperatury i obfitość pożywienia, np. dojrzałe owoce, napoje, jedzenie na piknikach sprzyjają ich liczebności i aktywności. Dlatego w ostatnim czasie do naszego Szpitala często trafiają osoby z mniej lub bardziej poważnymi objawami po użądleniach – mówi dr n. med. Katarzyna Wilemska-Kaszuba, ordynator Oddziału Chorób Wewnętrznych z Pododdziałem Neurologii Szpitala Specjalistycznego nr 1 w Bytomiu i dodaje, że szczególną ostrożność powinni zachować pacjenci uczuleni na jad owadów błonkoskrzydłych.

Najczęstszą reakcją na użądlenie przez osy i inne owady błonkoskrzydłe jest odczyn miejscowy, czyli zaczerwienienie i niewielki obrzęk. Jak podkreśla Katarzyna Wilemska-Kaszuba, takie niegroźne objawy zazwyczaj ustępują samoistnie po kilku godzinach. – Jednak jeśli obrzęk przekracza średnicę 10 cm, towarzyszy mu ból i świąd, a objawy utrzymują się powyżej doby do kilku dni, może to świadczyć o reakcji alergicznej. W takich przypadkach zaleca się stosowanie zimnych okładów, leków przeciwalergicznych, przeciwbólowych oraz miejscowo glikokortykosteroidów. Ordynator zwraca również uwagę na inne symptomy, które powinny nas zaniepokoić: – Są to pokrzywka, która obejmuje dużą powierzchnię skóry, uogólniony świąd oraz bóle brzucha, nudności czy wymioty. Jeśli pojawi się obrzęk błony śluzowej jamy ustnej i gardła mogą wystąpić zaburzenia oddychania a także może dojść do spadku ciśnienia tętniczego, tachykardii oraz utraty przytomności. 

Co robić, kiedy dojdzie do takiej sytuacji? – Należy położyć poszkodowanego z uniesionymi kończynami dolnymi. Jeśli jednak występują zaburzenia oddychania, wymioty lub mamy do czynienia z kobietą w zaawansowanej ciąży, wówczas należy położyć taką osobę na lewym boku. W przypadku zatrzymania krążenia i oddechu, należy niezwłocznie wezwać pomoc (tel. 112; 999) i rozpocząć resuscytację (30 uciśnięć mostka, po których następują 2 oddechy) i kontynuować ją do przyjazdu zespołu pogotowia ratunkowego. Jeżeli poszkodowany jest uczulony na jad owadów i posiada ampułkostrzykawkę z adrenaliną, powinna ona być natychmiast podana w boczną powierzchnię uda – dodaje dr Wilemska-Kaszuba.

Osoby z rozpoznana alergią, w okresie zwiększonej aktywności owadów, powinny zawsze nosić przy sobie ampułkostrzykawkę z adrenaliną, ale również minimalizować ryzyko użądlenia przy zachowaniu określonych środków ostrożności. Warto unikać przebywania wśród kwitnących roślin, szczególnie tam, gdzie leżą dojrzałe owoce. Należy też zachować szczególną ostrożność w trakcie spożywania owoców, słodkich dżemów i lodów na świeżym powietrzu. Co jeszcze przyciąga owady? – Zapach potu, silnych perfum i dezodorantów. Osy przyciągają też jaskrawe kolory, dlatego lepiej nosić ubrania w kolorach bieli, zieleni i beżu. Warto też pamiętać o szczelnym zamykaniu kubłów na odpadki i resztki żywności. W miejscach o zwiększonej ekspozycji na osy i pszczoły zaleca się noszenie długich spodni, koszul z długim rękawem i kapelusza – radzi specjalistka z bytomskiej “Jedynki”.

Szpital Specjalistyczny nr 1 w Bytomiu apeluje o ostrożność i przypomina o konieczności szybkiej reakcji w przypadku użądleń owadów błonkoskrzydłych, aby zminimalizować ryzyko poważnych powikłań zdrowotnych.